Afgelopen vrijdag 15 maart hadden we improvisatietrainer André Besseling te gast, door inleider Jurjen ingeleid als ‘de god van improvisatie in Nederland’ :-). André heeft zijn sporen verdiend. Hij geeft cursussen en trainingen, onder meer in theatersport, en trad onlangs op met een solovoorstelling ‘Het verhaal van hier’ waar hij op basis van losse onverwachte suggesties uit het publiek een volledig verhaal van 30 minuten improviseerde. Hij is schrijver van het boek ‘Theater vanuit het niets’ waarin hij improvisatievormen en -methoden systematisch beschrijft.

De avond onder zijn leiding was spontaan, ontspannen en gezellig, zoals iedere ABC-avond hoort te zijn, maar natuurlijk anders dan normaal omdat we de volle twee uur – zelfs zonder pauze – bezig waren met allerlei improvisatie-oefeningen. Zijn inzichten waren heel nuttig, om een paar van de vele te noemen:

  • Als je een improvisatie-oefening krijgt, hoef je niet meteen te reageren. Wacht eerst even af welke suggesties in je opkomen. Pak niet per se de eerste suggestie.
  • Visualiseer je idee. Als je zelf in je hoofd een beeld hebt van een situatie, een gebeurtenis, een omgeving, dan kun je er veel makkelijker over vertellen
  • Zoek een creatieve invalshoek. Een suggestie ‘vertel iets over een WC’ roept allerlei banale associaties op, maar je kunt het beter aangrijpen als suggestie over hoe je na een stikdrukke dag toe bent aan ‘een momentje voor jezelf’ of vertellen over hoe je peperdure telefoon in de WC viel. Daar zit een leuk geïmproviseerd verhaal in.
  • Emotie maakt een verhaal een verhaal. Emotie maakt het spannend. Het uitvergroten van emotie in een verhaal is een bruikbare techniek.
  • Wees niet bang voor blokkades. Onderwerpen of emoties waar je liever niet over spreekt? Je kunt het aanstippen en vervolgens met een ander onderwerp vervolgen, of je kunt er juist over spreken maar bondig, beheerst, gecontroleerd. Een beetje kwetsbaar maar toch niet.

Wybe had een knallende slottoespraak waarin hij een verhaal over het ontstaan van het Melkwegstelsel geheel improviseerde, aan de hand van simpele coaching-suggesties van André aan de zijlijn. Was briljant.

Niemand had spreekangst. Als je al spreekangst had, dan was je er na deze avond van verlost.

Het ‘Theater vanuit het Niets’-boek van André is 385 pagina’s dik. Er zitten zeer geslaagde ideeën in, trouwens toepasbaar voor ‘table topics’-improvisaties zoals we die doen op ABC. Bijvoorbeeld:

  • Briefjes. De bezoekers schrijven een zin of titel op een briefje en doen die in een beker. De improvisator die aan de beurt is pakt een willekeurig briefje uit de beker en verwerkt de zin in zijn verhaal van 1-2 minuten.
  • De fotoroman. De eerste improvisator beschrijft het eerste beeld van de fotoroman. De volgende het tweede. De daaropvolgende het derde beeld. Het doel van de opdracht is dat de improvisators samen een logisch verhaal in beelden vertellen.
  • De museumgids. De improvisator is een gids die aan het publiek iets vertelt over een schilderij dat in een museum aan de muur hangt.
  • Het dagboek. De ene improvisator doet zwijgend als persoon handelingen op het toneel, de ander is verteller en vertelt aan het publiek wat deze persoon denkt of voelt. Bruikbaar voor het aanleren van podiumgebruik en bruikbaar voor ter plekke een tekst improviseren op basis van wat je ziet op toneel.
  • Reageren met emotie: de improvisator kiest van te voren een emotie, de improvisatieleider doet vervolgens een geïmproviseerde suggestie (‘u bent zwanger’ of ‘u bent ontslagen’) en de improvisator reageert met de gekozen emotie op het voorstel, de vraag, of de conclusie. Leerzaam als je iets meer ‘acteren’ in je presentatietechnieken wil inbouwen.

We huren André waarschijnlijk nog wel een keer in dit jaar. Kwaliteit, hoog niveau, aanrader. Dus wie nu niet kon: na de zomer vast een tweede kans!