Een speech schrijven met ChatGPT [helpdesk]

Heb je zin om modern vals te spelen?

Middelbare scholieren gebruiken chatbots dagelijks om als hun (verboden) tekstslaaf hun huiswerk te maken. Wij, de pre-Iphone-12 generatie, maken veel minder gebruik van deze tool. Toch is het is heel nuttig. Want wie een speech of presentatie voorbereidt (bijvoorbeeld voor de Amsterdamse Brugman Club) kan met een chatbot gemakkelijk een AI-gegenereerde concepttekst maken. In deze helpdesk-blog: tips, truuks, technieken en voorbeelden. Deel 2 van deze blog staat hier.

Onbekend maakt onbemind

Iedereen heeft inmiddels wel over ChatGPT gehoord, maar het gebruik onder Nederlandse volwassenen blijft achter. In de leeftijdsklasse boven de 45 kent meer dan de helft ChatGPT alleen maar van horen zeggen. Onder de 45 heeft driekwart van de mensen ofwel zelf met ChatGPT teksten gemaakt, of heeft zelf AI-gegenereerde teksten onder ogen gehad, gelezen. Het is bovendien ongelijk verdeeld in de wereld: De kopgroep van 35% van de gebruikers zit in de VS, een paar Aziatische landen en Brazilië, en de overige tweederde hobbelt daar achteraan. Als je Nederlander boven de 45 bent is er een goede kans dat jij eigenlijk maar weinig doet met ChatGPT. Wat zonde is, want een snelle gelegenheidsspeech volgens een vaste structuur kun je best wel door een tekstslaaf laten opstellen.

Voorbeeld: zangeres zoekt band, bruiloftstoespraak

Een voorbeeld. Geïnspireerd door deze blog heb ik ChatGPT de opdracht gegeven om een speech te schrijven voor een huwelijk. Ik zocht een verhaaltje over hoe een stel elkaar voor het eerst ontmoet had. Op een Belgische site (Het Laatste Nieuws) vond ik zo’n stukje:

“Mijn vrouw en ik hebben elkaar ontmoet via een prikbordadvertentie: ‘zangeres zoekt band’. Ik werkte toen als gitaarverkoper in een muziekwinkel in Leuven. Mijn toenmalige collega’s wisten dat ik op zoek was naar een zangeres voor mijn muzikaal project. Patricia (nu 10 jaar mijn echtgenote) wandelde de winkel binnen en had een papier bij met ‘zangeres zoekt band’ om op het prikbord in de winkel te hangen. Haar gsm-nummer stond erop.

Ik was destijds even met een klant bezig en toen ik mijn collega’s tegenkwam, zeiden ze dat er net een knap meisje was langs eweest die een band zocht. Eerst wilde ik hen niet geloven, omdat we vaak practical jokes met elkaar uithaalden, maar toen heb ik toch het nummer gebeld. Toen Patricia echt bleek te bestaan, heb ik meteen het zoekertje van het klembord getrokken, zodat ik geen concurrentie had. Intussen zijn we 10 jaar gelukkig getrouwd en hebben we twee meisjes van 5 en 7. Qua muziek spelen we af en toe nog op trouwfeesten en recepties, maar door de kindjes is dat iets minder geworden. De uitnodiging voor onze trouw was dan ook met een knipoog: ‘zangeres found a (hus)band’.”

De opdrachtprompt

In ChatGPT moet je zo specifiek mogelijk omschrijven wat de tekstslaaf moet doen en op welke toon. Dus:

“Als speechschrijver is jouw taak het creëren van een 600-woorden speech voor de goede vriend van het bruidspaar die hij of zij moet geven tijdens een bruiloftsreceptie. De speech moet humoristisch van toon zijn, inclusief passende grappen, terwijl het verhaal ook warm is, en gevoelig. De speech moet soepel lopen, met een stijlvolle inleiding en stijlvolle afsluitende opmerkingen. Baseer de speech op het volgende verhaal (copypaste tekst zangeres zoekt band, hierboven).”

Het resultaat met ChatGPT (versie 1)

Dames en heren,

Vandaag sta ik hier, als een trotse vriend van Patricia en Gerard, om een toast uit te brengen op hun tienjarig huwelijksjubileum. Tien jaar geleden begon hun liefdesverhaal met een simpele prikbordadvertentie, een verhaal dat bewijst dat liefde soms op de meest onverwachte plaatsen gevonden kan worden.

Ik herinner me nog toen Gerard ons voor het eerst vertelde over zijn ontmoeting met Patricia. Hij was zo enthousiast. Het klonk bijna als een grap. Eerlijk gezegd dacht hij zelf eerst ook dat het een practical joke van zijn collega’s van de muziekwinkel was. Een knappe zangeres die de muziekwinkel was binnengelopen en een band zocht en een briefje had achtergelaten? Dat klonk te mooi om waar te zijn. Hij durfde het eerst niet te geloven. Maar Gerard, altijd de avonturier, besloot toch het 06-nummer van de advertentie te bellen. En wat bleek? Patricia was echt, en ze was inderdaad op zoek naar een band.

En Gerard, slim als hij is, nam geen enkel risico. Hij trok meteen de advertentie van het bord, vastbesloten om geen concurrentie van andere mannen te hebben. Dat, dames en heren, is wat ik noem proactief zijn in de liefde!

Kijk naar hen nu, tien jaar later, met twee prachtige dochters en een liefde die sterker is dan ooit. Hun verhaal is niet alleen een liefdesverhaal, maar ook een muzikaal avontuur. Samen hebben ze opgetreden op bruiloften en recepties, hun passie voor muziek delend met de wereld.

Patricia en Gerard, jullie relatie is als een prachtige symfonie, met elke noot op de juiste plaats. Jullie hebben samen hoogte- en dieptepunten meegemaakt, maar jullie muziek is nooit gestopt. Jullie liefde is als een lied dat iedereen wil horen en waar iedereen van geniet.

Hoewel het leven met twee kleine kinderen betekent dat jullie minder tijd hebben voor muziekoptredens, weet ik dat jullie huis altijd gevuld is met muziek, liefde en gelach. Jullie zijn het bewijs dat ware liefde bestaat en dat het vaak gevonden wordt op de meest onverwachte plaatsen.

Laten we daarom onze glazen heffen op Patricia en Gerard. Op tien jaar liefde, muziek en geluk. En op nog vele jaren van harmonie en samen zingen in het leven.

Proost op het bruidspaar!

Remix: een beetje Seinfeld (versie 2)

De speech was toch nog een beetje clichématig. ‘avontuur’, ‘passie’, ‘symfonie’, ‘harmonie’: zeker als het bruidspaar en de bezoekers vlotte muzikanten zijn, dan moet er iets meer spirit in zitten. Dus de volgende opdracht was om de tekst te herschrijven in de stijl van de TV-komiek en stand-up comedian Jerry Seinfeld. Dit is dan het resultaat:

Dames en heren, hebben jullie je ooit afgevraagd hoe liefde in de moderne wereld werkt? Nou, kijk naar Patricia en Gerard. Hun liefdesverhaal begon met een prikbordadvertentie. Een prikbordadvertentie, mensen! In een tijd waarin iedereen swipet voor liefde, gaan deze twee terug naar de basis: papier en pen!

Dus, Gerard ziet deze advertentie: “Zangeres zoekt band”. Hij denkt eerst dat het een grap is van zijn collega’s. Want laten we eerlijk zijn, in een muziekwinkel werken en denken dat een prachtige zangeres zomaar binnenwandelt op zoek naar een band, dat is alsof je in een bakkerij werkt en verwacht dat een donut je om een date vraagt!

Maar nee, Gerard belt het nummer en – verrassing – Patricia bestaat echt! En wat doet onze romantische held? Hij trekt de advertentie van het bord! Geen concurrentie. Dat is niet alleen romantisch, dat is strategisch! Dat is alsof je in een restaurant zit, een geweldig gerecht ziet en zegt: “Ik neem dat… en oh, haal het ook van het menu, zodat niemand anders het kan bestellen!”

Kijk naar hen nu, tien jaar later. Twee kinderen, nog steeds samen. Ze speelden in bands op bruiloften, maar nu met de kinderen is het meer als… nou ja, het spelen van verstoppertje met de afstandsbediening. Hun huis is gevuld met muziek, liefde en het geluid van kleine voetjes. Dat is het echte leven, mensen. Geen prikbordadvertenties meer nodig!

Dus laten we onze glazen heffen. Op Patricia en Gerard, die ons laten zien dat liefde niet altijd logisch is. Het is als een goede melodie – je weet nooit waar het naartoe gaat, maar je kunt niet stoppen met luisteren.

Proost op het bruidspaar! En laten we hopen dat hun volgende tien jaar net zo onvoorspelbaar en prachtig zijn als een jazz solo in een muziekwinkel!

Remix: de boodschap van de dominee (versie 3)

Maar wat nu als Patricia en Gerard bij een gospelband zitten, de bruiloft een christelijke viering en de beste vriend een gemeentelid? Ik gaf de opdracht: herschrijf de speech zodat die door een dominee kan worden uitgesproken. Resultaat:

Geliefde gemeente, vandaag zijn we hier verzameld om een bijzonder jubileum te vieren, een zegen van tien jaar huwelijk tussen Patricia en Gerard. Hun verhaal begon niet in een kerk, niet onder een altaar, maar via een eenvoudige prikbordadvertentie. Toch zien we hierin Gods hand, die mensen op de meest verrassende manieren samenbrengt.

Broeders en zusters, denk eens na over de eerste ontmoeting tussen Patricia en Gerard. Gerard, werkzaam in een muziekwinkel, zag een advertentie: “Zangeres zoekt band”. In eerste instantie dacht hij dat het een grap was van zijn collega’s. Maar nee, het was een leidraad van de Voorzienigheid. Hij belde het nummer en vond Patricia, een prachtige zangeres, een antwoord op een gebed dat hij niet eens wist dat hij had uitgesproken.

En wat deed onze broeder Gerard? Hij verwijderde de advertentie van het bord, niet uit eigenbelang, maar uit een diep gevoel van zekerheid dat dit het pad was dat God voor hem had uitgestippeld. Zoals in Spreuken 16:9 staat: “De mens wikt, maar God beschikt.”

Kijk nu naar hen, tien jaar later, gezegend met twee kinderen, een liefdevol huis, en een band die niet alleen muzikaal is, maar ook spiritueel. Hun leven samen is een getuigenis van de liefde, geduld en genade die nodig zijn om een huwelijk te laten bloeien.

Laten we daarom onze harten en onze handen opheffen in gebed en dankzegging voor Patricia en Gerard. Zij herinneren ons eraan dat liefde een geschenk is, een wonder dat groeit en bloeit door de jaren heen. Hun huwelijk is een levend bewijs van Efeziërs 4:2-3: “Wees altijd nederig, zachtmoedig en geduldig, verdraag elkaar in liefde. Doe uw best om de eenheid die de Geest geeft, te bewaren door de vrede te bewaren.”

Laten we bidden dat hun liefde blijft groeien, dat hun huis gevuld blijft met vreugde en muziek, en dat hun kinderen opgroeien in de kennis dat ze geboren zijn uit een liefde die sterk en waarachtig is. Mogen ze blijven optreden, niet alleen op bruiloften en recepties, maar in het dagelijks leven, als een duet van genade en harmonie.

Dus, terwijl we onze glazen heffen, laten we dit doen met een gevoel van diepe dankbaarheid en vreugde. Voor Patricia en Gerard, voor hun tien jaar samen, en voor de vele jaren die nog komen mogen. Mogen hun dagen gevuld zijn met liefde, lachen, en de zoete melodie van een leven dat samen in harmonie wordt geleefd.

Proost op het bruidspaar!

Remix: de meezinger (versie 4)

Op bruiloften als deze worden er vaak liedjes gezongen, dus in plaats van Seinfeld of de dominee zou je het verhaal ook na een korte introductie als lied kunnen zingen. Wat als de goede vriend een gitarist is en niet gaat speechen maar het bruidspaar gaat toezingen? ChatGPT kreeg de opdracht om de tekst tot liedje te herschrijven, en het volgende kwam eruit:

(Couplet 1) In Leuven stad, bij de muziekzaak, Zocht Gerard een stem, die bij hem raakt. Patricia kwam binnen, met een brief in haar hand, “Zangeres zoekt band”, stond er charmant.

(Refrein) Liefde op het prikbord, zo simpel en klaar, Rock-‘n-roll romance, het mooiste paar. Van een telefoontje tot het altaar, zo moet het zijn, Liefde op het prikbord, zo fijn, zo fijn.

(Couplet 2) Gerard dacht eerst, ’t is een geintje, vast, Maar haar stem was echt, en hij was verrast. Hij haalde de advertentie snel van de wand, Geen concurrentie, voor zijn muziekland.

(Refrein) Liefde op het prikbord, zo simpel en klaar, Rock-‘n-roll romance, het mooiste paar. Van een telefoontje tot het altaar, zo moet het zijn, Liefde op het prikbord, zo fijn, zo fijn.

(Brug) Samen muziek maken, in perfecte harmonie, Twee harten samen, in liefde, zo vrij. Op het podium van het leven, nooit alleen, Samen rocken ze verder, steeds heen en weer.

(Refrein) Liefde op het prikbord, zo simpel en klaar, Rock-‘n-roll romance, het mooiste paar. Van een telefoontje tot het altaar, zo moet het zijn, Liefde op het prikbord, zo fijn, zo fijn.

(Outro) In die muziekwinkel, waar dromen beginnen, Schreef de liefde een lied, dat ze altijd beminnen. Op dat prikbord, waar het allemaal start, Gerard en Patricia, voor altijd in het hart.

Remix: Praatpapier met aandachtspunten (versie 5)

Sommige mensen hebben liever een blaadje met bulletpoints in plaats van dat ze iets voorlezen of uit het hoofd moeten leren. Ook dat kan ChatGPT:

Inleiding

• Begroeting aanwezigen en speciale dank aan het bruidspaar voor 10 prachtige jaren samen.
• Korte introductie van jezelf als goede vriend van het bruidspaar.

Het begin van hun verhaal

• Humoristische anekdote over hoe de verliefde Gerard vertelde over zijn voorgenomen ontmoeting met Patricia.
• Beschrijving van de eerste ontmoeting tussen Gerard en Patricia via de prikbordadvertentie.
• Grap over Gerard’s snelle actie om de advertentie te verwijderen zodat hij geen concurrentie had.

Hun groei samen

• Warme herinneringen aan hun vroege dagen samen, inclusief muzikale optredens.
• Grap over hoe hun muziek veranderde met de komst van hun kinderen.
• Reflectie op de groei van hun relatie en gezin over de afgelopen 10 jaar.

De kracht van hun liefde

• Observaties over hoe hun liefde en partnerschap een inspiratie zijn.
• Sentimentele noot over de betekenis van ‘zangeres vond haar (hus)band’.
• Grap over hoe hun leven nu meer draait om kinderliedjes dan rock-‘n-roll.

Afsluiting

• Uitdrukking van hoop en wensen voor hun toekomst samen.
• Toast op het bruidspaar, hun liefde, en de vele jaren die nog komen.
• Stijlvolle afsluitende opmerkingen die de warmte en diepte van hun relatie benadrukken.

Optioneel: Persoonlijke noot

• Korte persoonlijke anekdote of sentimentele gedachte die je relatie met het bruidspaar illustreert.

Meer input, meer output

De antwoorden van ChatGPT worden beter zodra je meer details toevoegt. Het kan bijvoorbeeld helpen om toe te voegen ‘in de stijl van Steve Jobs’ of ‘zoals een politieke redenaar’ of ‘met citaten van Johan Cruijff’ of ‘zonder veel superlatieven’ of ‘voor een hoogopgeleid publiek met gemiddelde leeftijd x’. Hoe preciezer, hoe beter.

Wat kan ChatGPT volgens ChatGPT zelf?

Ik vroeg het ChatGPT. Antwoord: “ChatGPT kan op verschillende manieren helpen bij het schrijven van speeches. Hier zijn tien specifieke manieren waarop ik je kan ondersteunen:

1. Ideeën genereren: Ik kan helpen bij het brainstormen van thema’s, onderwerpen en hoofdpunten voor je speech, afgestemd op het doel en de doelgroep van de speech.
2. Structuur opbouwen: Ik kan een duidelijke en effectieve structuur voor je speech opstellen, inclusief een inleiding, kern en conclusie, om ervoor te zorgen dat je boodschap helder en logisch wordt overgebracht.
3. Schrijven van conceptteksten: Ik kan een eerste concept van je speech schrijven, waarbij ik de door jou gekozen thema’s en structuur volg.
4. Taal en stijl: Ik kan advies geven over taalgebruik en stijl, zodat je speech aansluit bij je publiek en de gelegenheid. Dit kan variëren van formeel en professioneel tot informeel en luchtig.
5. Humor en verhalen: Als je humor of persoonlijke verhalen wilt opnemen, kan ik suggesties doen voor grappen of anekdotes die passen bij het thema en de toon van je speech.
6. Inspirerende citaten en referenties: Ik kan relevante citaten, historische verwijzingen of literaire referenties voorstellen die je speech kunnen verrijken en meer diepgang geven.
7. Aanpassingen en herschrijven: Ik kan helpen bij het herzien en aanpassen van je speech om de duidelijkheid, impact en overtuigingskracht te verbeteren.
8. Oefening en uitspraak: Ik kan advies geven over hoe je je speech het beste kunt oefenen en presenteren, inclusief tips voor intonatie, pauzes en lichaamstaal.
9. Feedback en evaluatie: Na het schrijven van je speech kan ik feedback geven op de inhoud en stijl, en suggesties doen voor verdere verbeteringen.
10. Specifieke verzoeken en aanpassingen: Als je specifieke wensen of behoeften hebt, zoals het schrijven van een speech voor een bepaald type evenement of publiek, kan ik de inhoud dienovereenkomstig aanpassen.

Door deze diensten te gebruiken, kun je een effectieve, boeiende en goed gestructureerde speech creëren die aansluit bij je doelen en je publiek.”

Sinds kort bestaat trouwens ook een specifieke speech-schrijf-chatbot, Verble. Ik zal over een tijdje een recensie publiceren.

(later deze maand vervolgt deze blog)